Kako do starosne penzije

U prilogu se nalaze svanične informacije o odlasku u starosnu penziju. Verujemo da mnoge to interesuje, stoga, evo detaljnih podataka šta vam je potrebno od dokumentacije i koliko još godina vam je ostalo do penzije.

USLOVI ZA STICANJE PRAVA
Da bi osiguranik stekao pravo na starosnu penziju potrebno je da, istovremeno, ispuni uslove u pogledu:

– godina života i
– staža osiguranja.

Zakonom o izmenama i dopunama Zakona o penzijskom i invalidskom osiguranju (koji je stupio na snagu 1. januara 2015. godine) promenjeni su uslovi za ostvarivanje prava na starosnu penziju.

Pravo na starosnu penziju stiče osiguranik kada navrši:

− 65 godina života i najmanje 15 godina staža osiguranja ili
− 45 godina staža osiguranja, bez obzira na godine života.

Ova odredba (65 godina života i najmanje 15 godina staža osiguranja) će se u potpunosti primenjivati tek od 2032. godine, jer je Zakonom propisan prelazni period u kome će se ti, izmenjeni, uslovi za osiguranika ženu, u pogledu navršenja potrebnih godina života uvoditi postupno.

PRELAZNI PERIOD
Zakonom je predviđen prelazni period u kome osiguranik žena, koja navrši najmanje 15. godina staža osiguranja, stiče pravo na starosnu penziju kad navrši:

1) u 2015. godini, 60 godina i šest meseci života;

1) u 2016. godini, 61 godinu života;

1) u 2017. godini, 61 godinu i šest meseci života;

1) u 2018. godini, 62 godine života;

1) u 2019. godini, 62 godine i šest meseci života;

1) u 2020. godini, 63 godine života;

1) u 2021. godini, 63 godine i dva meseca života;

1) u 2022. godini, 63 godine i četiri meseca života;

1) u 2023. godini, 63 godine i šest meseci života;

1) u 2024. godini, 63 godine i osam meseci života;

1) u 2025. godini, 63 godine i deset meseci života;

1) u 2026. godini, 64 godine života;

1) u 2027. godini, 64 godine i dva meseca života;

1) u 2028. godini, 64 godine i četiri meseca života;

1) u 2029. godini, 64 godine i šest meseci života;

1) u 2030. godini, 64 godine i osam meseci života;

1) u 2031. godini, 64 godine i deset meseci života.

SNIŽAVANJE STAROSNE GRANICE
Starosna granica se snižava osiguraniku, koji je na radnim mestima na kojima se staž osiguranja računa sa uvećanim trajanjem (beneficirani staž), navršio najmanje 2/3 od ukupno navršenog staža osiguranja, zavisno od stepena uvećanja staža za po jednu godinu, i to:

1) za svakih pet godina provedenih na radnom mestu, odnosno poslu na kome se efektivno provedenih 12 meseci računa u staž osiguranja kao 14 meseci;

2) za svake četiri godine provedene na radnom mestu, odnosno poslu na kome se efektivno provedenih 12 meseci računa u staž osiguranja kao 15 meseci;

3) za svake tri godine provedene na radnom mestu, odnosno poslu na kome se efektivno provedenih 12 meseci računa u staž osiguranja kao 16 meseci;

4) za svaku jednu godinu i šest meseci provedenih na radnom mestu, odnosno poslu na kome se efektivno provedenih 12 meseci računa u staž osiguranja kao 18 meseci.

Starosna granica se može sniziti do 55. godina života, a osiguranicima koji rade na poslovima na kojima se efektivno provedenih 12 meseci računa u staž osiguranja kao 18 meseci, do 50. godine života.

Radna mesta, odnosno poslovi na kojima se staž osiguranja računa sa uvećanim trajanjem su utvrđeni Pravilnikom o radnim mestima odnosno poslovima na kojima se staž osiguranja računa sa uvećanim trajanjem (“Službeni glasnik RS”, br. 105/03, 126/04, 93/05, 3/07, 8/07, 56/07, 23/08, 49/10 i 48/11).

OSTVARIVANJE I KORIŠĆENJE PRAVA
Pravo na starosnu penziju ostvaruje se posle prestanka osiguranja, osim za osiguranike koji obavlјaju delatnost u skladu sa zakonom kojim se uređuje rad privatnih preduzetnika koji pravo na starosnu penziju mogu ostvariti ispunjenjem uslova za sticanje prava na starosnu penziju.

Starosna penzija se isplaćuje od dana ispunjenja uslova, ako je zahtev podnet u roku od šest meseci od dana ispunjenja uslova propisanih za sticanje prava, odnosno od dana prestanka osiguranja, a ako je zahtev podnet po isteku tog roka, od dana podnošenja zahteva i za šest meseci unazad.

Korisnik starosne penzije se može zaposliti, odnosno otpočeti da obavlјa samostalnu, odnosno polјoprivrednu delatnost. Po prestanku tog zaposlenja, odnosno obavlјanja te delatnosti, osiguranik ima pravo na ponovno određivanje visine penzije, pod uslovom da je (po tom osnovu) bio osiguran najmanje godinu dana.

Uz zahtev za ostvarivanje prava na starosnu penziju treba priložiti:

VAŽNO JE ZNATI

Priznaje se samo staž za koji su plaćeni doprinosi, zato na vreme proverite svoj M-4 obrazac (veb servisi). Listing sa podacima o stažu i zaradama možete dobiti i u filijali uz ličnu kartu, besplatno.
Ukoliko ispunjavate minimum uslova za penziju, a nije vam regulisan ukupan staž, dobićete privremeno rešenje, a konačno kad se namire svi doprinosi.
Ako ste radili u inostranstvu, uključujući i bivše jugoslovenske republike, o pravu na taj deo penzije odlučiće se po propisima te zemlje.
Zakonski rok za donošenje rešenja je dva meseca.
Penziju možete primati na tekući račun, na kućnu adresu (za isplatu na ruke primanja se umanjuju za iznos poštanskih troškova), na šalteru isporučne pošte (bez troškova u vezi sa isplatom), na račun ustanove u kojoj je korisnik smešten, na devizni račun (korisnici koji imaju prebivalište van teritorije Republike Srbije) i preko ovlašćenih lica (ovlašćenje važi godinu dana i može se obnoviti).
Penzioner je dužan da prijavi Fondu promenu adrese i svaku drugu promenu koja je od uticaja na pravo.
Korisnik starosne penzije može bez ograničenja ponovo ući u osiguranje (da se zaposli) po ugovoru o radu, ugovoru o delu, autorskom ugovoru, i da prima penziju, izuzev kada se zaposli u inostranstvu (uključujući i bivše jugoslovenske republike), ukoliko međunarodnim ugovorom nije drugačije određeno.
Penzioner koji se ponovo zaposli ili obavlja samostalnu delatnost najmanje 12 meseci, ima pravo na novi obračun penzije.
Osiguraniku samostalnih delatnosti koji nije platio sve doprinose penzija se umanjuje za trećinu dok ne izmiri dugovanja. Isto važi i za poljoprivrednike i one koji sami plaćaju doprinose (po članu 15 Zakona o PIO).
Poljoprivrednici mogu da zatraže mirovanje osiguranja zbog bolesti.
Pri obračunu penzije uzimaju se sve zarade od 1. januara 1970. godine.
DOKUMENTA
Uz popunjen zahtev za starosnu penziju, potrebno je dostaviti:

Fotokopiju lične karte
Dokaze o penzijskom stažu u Republici Srbiji – radna knjižica, uverenje o beneficiranom stažu, druge javne isprave o stažu (rešenja, uverenja, potvrde i slično) u originalu
Dokaz o prestanku zaposlenja – rešenje (fotokopija)
Dokaz o regulisanom vojnom roku (fotokopija vojne knjižice ili uverenje vojnog odseka)
Dokaz o korišćenju prava – evidenciji kod Nacionalne službe za zapošljavanje
Uverenje o obavljanju samostalne delatnosti, koje izdaje nadležni organ opštine, odnosno odgovarajuće udruženje, savez (za period do 31. 12. 2005. godine), odnosno rešenje Agencije za privredne registre (za period od 1. 1. 2006. godine)
Uverenje o plaćenom doprinosu za PIO sa iskazanim osnovicama doprinosa i iznosom uplaćenog doprinosa, izdato od Poreske uprave za period obavljanja samostalne delatnosti ( ovo uverenje nije potrebno za samostalne umetnike, filmske radnike i sportiste do 31. 12. 2002. godine, a za sveštenike i verske službenike do 31. 8. 2004. godine )
Uverenje o plaćenom doprinosu za PIO sa iskazanim osnovicama doprinosa i iznosom uplaćenog doprinosa, izdato od Poreske uprave za period obavljanja poljoprivredne delatnosti

Podaci sa: httpss://www.zso.gov.rs/starosna-penzija.htm